ក្រសួងចំនួន៣ កំពុងសហការគ្នាសិក្សាពីការកំណត់អាយុអនុញ្ញាតឱ្យទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងសម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ ដើម្បីលើកកម្ពស់សុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ និងកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។
កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយគណៈប្រតិភូនៃក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចសហរដ្ឋអាមេរិក-អាស៊ាន ដឹកនាំដោយឯកអគ្គរដ្ឋទូត Michael W. Machalak អនុប្រធានជាន់ខ្ពស់ និងជានាយកគ្រប់គ្រងប្រចាំតំបន់នៃក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចសហរដ្ឋអាមេរិក-អាស៊ាន (US-ABC) និងមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធ រួមនឹងតំណាងក្រុមហ៊ុនធុរកិច្ចរបស់អាមេរិកមួយចំនួនទៀត។ នេះបើតាមការផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួង។
ក្នុងជំនួបនោះ លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បានគូសបញ្ជាក់ថា ក្រសួងសាធារណការ កំពុងសហការជាមួយក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា និងក្រសួងសុខាភិបាល ដើម្បីឈានទៅដល់ការពិចារណាលើការកំណត់អាយុអនុញ្ញាតឱ្យទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងសម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ ដើម្បីលើកកម្ពស់សុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ និងកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។
អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានដឹកជញ្ជូនផ្លូវគោក នៃក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន លោក ឈួន វ៉ន់ មានប្រសាសន៍ឱ្យដឹងបន្ថែមនៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ក្នុងជំនួបនោះ ក្រុមហ៊ុនធុរកិច្ចរបស់អាមេរិកបានស្នើដល់ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងឱ្យមានការកំណត់អាយុអ្នកដែលអាចទិញគ្រឿងស្រវឹងបាន ដែលត្រូវតែមានអាយុចាប់ពី១៨ឆ្នាំឡើងទៅ។
លោកថា៖ «ក្រសួងសាធារណការ ក៏បានស្នើសុំគណៈកម្មាធិការជាតិ [សុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក] ហើយបានឯកភាពគ្នា ហើយឥលូវនេះ ក្រសួងមហាផ្ទៃបានធ្វើលិខិតដល់ក្រសួងសុខាភិបាល ដើម្បីពិចារណាកំណត់អាយុអនុញ្ញាតឱ្យទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងសម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ ហើយក្រសួងអប់រំបានកំពុងរៀបរៀងអប់រំបន្ថែម ចំពោះការកំណត់នេះ»។
លោក ឈួន វ៉ន់ បន្តថា៖ «ខ្ញុំមិនដឹងច្បាស់ទាំងស្រុង ប៉ុន្ដែច្បាប់ប្រហែលជាមានហើយ ហើយកំពុងពង្រាងឡើងវិញ ខ្ញុំមិនច្បាស់ដែរ ប៉ុន្ដែពុំទាន់មានការកំណត់អាយុសម្រាប់ការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង អ៊ីចឹងយើងសុំឱ្យស្នើអាហ្នឹងចូល»។
លោកគូសបញ្ជាក់ថា ផ្អែកតាមការសិក្សា ពលរដ្ឋដែលមានអាយុក្រោម១៨ឆ្នាំ គឺមានផលប៉ះពាល់ច្រើនជាងមនុស្សពេញវ័យនៅពេលដែលពួកគេទទួលទានគ្រឿងស្រវឹង។ ហើយមួយវិញទៀត ការទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងក្នុងអំឡុងពេលបើកបរ ក៏រឹតតែមានហានិភ័យខ្ពស់ ដែលបង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ជាយោបល់ផ្ទាល់ខ្លួនខ្ញុំ និយាយឱ្យចំទៅ មនុស្សអាយុក្រោម១៨ឆ្នាំ គេសិក្សាមើលទៅ វាអាចប៉ះពាល់ច្រើនអ៊ីចឹង។ ជាពិសេសទៀត ការធ្វើចរាចរណ៍តាមដងផ្លូវ តាមមធ្យោបាយម៉ូតូ ទោចក្រយានយន្ត ហើយបើមានការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង រឹតតែមានហានិភ័យខ្ពស់ទៀត […] ដូច្នេះពេលដែលយើងមានការកំណត់ច្បាស់លាស់ អាយុប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង យើងអាចចូលរួមដែរ ចំពោះគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍»។
អគ្គនាយកបច្ចេកទេសនៃក្រសួងសុខាភិបាល លោក ហុក គឹមចេង មានប្រសាសន៍ថា ការទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងនឹងបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់ច្រើនចំពោះសុខភាពនិងសង្គម ជាពិសេសប៉ះពាល់ដល់ការសិក្សារបស់សិស្ស បើពួកគេសេពគ្រឿងស្រវឹងទាំងវ័យក្មេង។
លោកថា៖ «គ្រប់អាយុ គឺយើងមិនណែនាំឱ្យប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹងហ្នឹងខ្ពស់លើសកម្រិត ហើយអ្នកដែលអត់គ្រប់អាយុហ្នឹង រឹតតែហាមទៅទៀត»។
មន្ត្រីសុខាភិបាលរូបនេះក៏បានស្នើដល់គ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធចូលរួមពិភាក្សាទាំងលក្ខណៈបច្ចេកទេស និងការសិក្សាបន្ថែមទៅលើច្បាប់ចាស់ រួមនឹងការអប់រំផ្សព្វផ្សាយ ដើម្បីកំណត់ភាពច្បាស់លាស់នូវអាយុអនុញ្ញាតឱ្យទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងសម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា លោក រស់ សុវាចា មានប្រសាសន៍ថា អវត្តមានគ្រឿងស្រវឹង និងគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់នៅក្នុងគ្រឹះស្ថានសិក្សា ជាការចូលរួមលើកកម្ពស់សុខភាពបុគ្គល គុណភាពអប់រំ និងគុណភាពជីវិត។
លោកបន្តថា ក្រសួងអប់រំស្វាគមន៍និងបន្តកិច្ចសហការជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័ន និងគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីលើកកម្ពស់សុខភាពរបស់អ្នកសិក្សា និងភាគីពាក់ព័ន្ធតាមរយៈគ្រប់រូបភាព។
លោកបានថ្លែងថា៖ «គ្រឿងស្រវឹងនិងគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់ អាចបណ្ដាលឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់សុខភាពនិងអាយុជីវិតរបស់អ្នកសិក្សានិងភាគីពាក់ព័ន្ធ។ ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បាននិងកំពុងបន្តសហការជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័ន និងគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនខុសច្បាប់ និងគ្រឿងស្រវឹង»។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្ដិភាព លោក យង់ គិមអេង បានសាទរចំពោះកិច្ចសហការរបស់ក្រសួងទាំង៣ ដែលរិះរកនីតិវិធីក្នុងការកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ លើកកម្ពស់ការអប់រំយុវជន និងបង្កើនសុខុមាលភាពសាធារណៈ។ លោកថា ការកំណត់អាយុឱ្យទទួលទានគ្រឿងស្រវឹង ជាមធ្យោបាយមួយក្នុងចំណោមមធ្យោបាយជាច្រើនទៀត ដែលអាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនានាពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង។
លោកថា៖ «សូមឱ្យក្រសួងធ្វើយ៉ាងណាត្រូវតែគិតពីបញ្ហាសុខភាពសាធារណៈជាធំ និងមិនគួរឱ្យមានការជ្រៀតជ្រែកពីឧស្សាហកម្មគ្រឿងស្រវឹង»។
តែយ៉ាងណា លោក យង់ គិមអេង បានស្នើដល់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធគិតគូរបន្ថែមទៅលើការបញ្ឈប់ការផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មគ្រឿងស្រវឹង ការដំឡើងពន្ធលើផលិតផលគ្រឿងស្រវឹង និងការតម្រូវឱ្យមានអាជ្ញាបណ្ណមុននឹងលក់ដូរគ្រឿងស្រវឹងផងដែរ។
លោកថា៖ «ជាមួយគ្នានោះ គឺអ្វីដែលសំខាន់ ប្រសិនជាយើងត្រូវគិតទៅដល់ការផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម បើយើងអាចទៅដល់ការដំឡើងពន្ធអីទៀត ទាំងអស់ហ្នឹងគឺជាកត្ដាសំខាន់មែនទែន ហើយការលក់ដូរត្រូវតែមានអាជ្ញាបណ្ណច្បាស់លាស់»។
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក លោក ស ខេង កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ បានបញ្ជាក់ថា គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ពេញមួយឆ្នាំ នាឆ្នាំ២០២១ បានកើតឡើងចំនួន ២ ៦៧០លើក ដែលបណ្ដាលឱ្យមនុស្ស ១ ៤៩៧នាក់ ស្លាប់បាត់បង់ជីវិត និងរងរបួសចំនួន ៣ ៦១៥នាក់។
ក្រុមអ្នកជំនាញបានរកឃើញពីមូលហេតុនៃគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍នៅឆ្នាំ២០២១នេះ ដោយសារការបើកបរលើសល្បឿនកំណត់ចំនួន ៣៨ភាគរយ, ការមិនគោរពសិទ្ធិ ២៤ភាគរយ, ការមិនប្រកាន់ស្តាំ ១៤ភាគរយ, ការជែងដោយគ្រោះថ្នាក់ ៨ភាគរយ, បត់ឆ្វេង-ស្តាំមិនប្រយ័ត្ន ៨ភាគរយ, ស្រវឹង ៤ភាគរយ, កត្តាយានយន្ត ៣ភាគរយ និងងងុយមាន១ភាគរយ ។
ដោយឡែក ក្នុងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២២នេះ លោក ស ខេង បានគូសបញ្ជាក់នាពេលថ្មីៗនេះថា យោងតាមរបាយការណ៍ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍បានកើតឡើង ៨៦៩ករណី ដែលចំនួននេះមានការកើនឡើង ១០៦លើក ស្មើនឹង ១៤ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។
ចំពោះចំនួនអ្នកស្លាប់ក្នុងហេតុការណ៍គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ក្នុងត្រីមាសទី១នេះវិញ លោកថា មានចំនួន ៤៩៣នាក់ ដែលចំនួននេះកើនឡើង ៦០នាក់ ឬស្មើនឹង១៤ភាគរយ ខណៈអត្រាអ្នករងរបួសមានចំនួន ១ ២៦២នាក់ កើនឡើង១៤៩នាក់ ឬស្មើនឹង ១៣ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំ២០២១៕
