ប្រជាកសិករមួយចំនួននៅខេត្តប៉ៃលិន ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលជួយបញ្ចុះតម្លៃជី ប្រេងសាំង និងថ្នាំកសិកម្ម ដើម្បីធានាដល់ការផលិតរបស់ពួកគាត់ទទួលបានផលចំណេញខ្លះ មិនប្រឈមការខាតបង់បន្តទៀត ស្របពេលបច្ចុប្បន្ន តម្លៃស្វាយ និងដំឡូង តាង៉ែនឬមៀនប៉ៃលិន ជាដើមនោះ កាន់តែចុះថោកធ្វើឱ្យពលរដ្ឋជួបផលលំបាកក្នុងជីវភាពគ្រួសារ។
ប្រជាកសិកររស់នៅភូមិសួស្ដី សង្កាត់អូរតាវ៉ៅ ខេត្តប៉ៃលិន លោក សន លីហេង បានឱ្យដឹងថា លោកប្រកបមុខរបរកសិកម្ម ដោយដាំស្វាយកែវរមៀត និងដំឡូង ក្នុងទំហំជាង១០ហិកតា។ លោកបន្តថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំមុនការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ និងក្រោយជំងឺកូវីដ-១៩នេះ លោកជួបផលលំបាកខ្លាំងរឿងតម្លៃជី និងថ្នាំកសិកម្ម ឡើងថ្លៃ ធ្វើឱ្យលោកពិបាកក្នុងការរកចំណូលផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារ។
បញ្ហានេះ លោកស្នើទៅរដ្ឋាភិបាលជួយដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនេះ ដើម្បីធានាដល់ការផលិតនូវផលិតផលកសិកម្មបានចំណេញខ្លះ មិនប្រឈមការខាតបង់បន្តទៀត។
លោកថា៖ «បើរាជរដ្ឋាភិបាល គាត់អត់ជួយរាស្ត្រកូនចៅអ៊ីចឹងទៀត ងាប់អស់ហើយ! ជីក៏ឡើង ជាពិសេសថ្នាំបាញ់ដំណាំថ្លៃមែនទែន ហើយប្រជាកសិកយើងភាគច្រើនធ្វើតែកសិកម្មដាំដំណាំ អត់មានមុខរបរខាងក្រៅទៀត ធ្វើតែអ៊ីចឹងងាប់ មានតែលក់ដីចោលស្រុក ហើយចំណាកស្រុកទៅថៃនោះឯង»។
កសិករដដែលបញ្ជាក់ថា ប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ តម្លៃជី ប្រេង និងថ្នាំកសិកម្ម ជាដើម កាន់តែឡើងថ្លៃទ្វេដង ដោយថា កាលពីមុន ថ្នាំកសិកម្មមួយប៊ីដុងតម្លៃ៦ម៉ឺនរៀល ហើយបច្ចុប្បន្ន ឡើងរហូតដល់១២ម៉ឺនរៀល។ ដោយឡែក ជីកសិកម្មវិញ កាលពីមុនកូវីដ-១៩ តម្លៃក្រោម១០ម៉ឺនរៀល ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នតម្លៃជាង១០ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយបេ។
លោក សន លីហេង មើលឃើញថា កសិករគ្មានមុខរបរអ្វីក្រៅតែពីដាំស្វាយ ដំឡូង តាង៉ែនឬមៀនប៉ៃលិន ហើយបើទំនិញលើទីផ្សារឡើងថ្លៃ សាំង ជី និងថ្នាំកសិកម្មកាន់តែឡើងថ្លៃបែបនេះ ប្រជាកសិករកាន់តែប្រឈមបញ្ហាជីវភាពទ្វេដង ដោយមិនដឹងរំពឹងអ្វីនោះឡើយ។
លោកថា តម្លៃមៀនប៉ៃលិន ប៉ុន្មានឆ្នាំមុន មានតម្លៃចន្លោះ៣ ០០០រៀល ទៅ៥ ០០០រៀល ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នធ្លាក់ចុះមកនៅប្រមាណ២ ០០០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាមតែប៉ុណ្ណោះ។
ដោយឡែក ស្វាយកែវរមៀតវិញ មុនពេលកូវីដ-១៩ មានតម្លៃលើសពី១ ០០០រៀល ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នធ្លាក់ចុះមកនៅត្រឹមចន្លោះពី១០០រៀល ទៅ៣ ០០រៀលតែប៉ុណ្ណោះ ដែលធ្វើឱ្យកសិករខ្លះទុកចោលឬយកទៅបោះចោលថែមទៀតផង។
លោកនិយាយថា៖ «រឿងស្វាយដូចសម្ដេចគាត់ធ្លាប់ប្រកាសខ្លួនគាត់ហើយ ថាមានសេដ្ឋកិច្ច មានហាងឆេង [ទីផ្សារ] ឥលូវស្វាយមួយគីឡូមួយរយហា[១៥០រៀល] គ្មាននរណាគេទិញផង! ហើយអ្នកចម្ការដូចពួកខ្ញុំ មានតែសូមឱ្យដំឡូង ស្វាយ វាឡើងថ្លៃហ្នឹងឯង។ ហើយសូមស្នើថ្នាំហ្នឹង កុំឱ្យវាឡើងថ្លៃពេក បើឡើងថ្លៃពេក ប្រជាពលរដ្ឋដាច់បាយហើយ»។
គិតត្រឹមថ្ងៃទី៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ តម្លៃប្រេងម៉ាស៊ូត៥ ៥៥០រៀលក្នុងមួយលីត្រ ប្រេងឥន្ធនៈធម្មតាតម្លៃ៥ ៦៥០រៀលក្នុងមួយលីត្រ និងប្រេងឥន្ធនៈស៊ូពែតម្លៃ៦ ២០០រៀល ទៅ៦ ៣៥០រៀល ក្នុងមួយលីត្រ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ធ្លាប់អះអាងថា តម្លៃប្រេងឥន្ធនៈនៅកម្ពុជាហក់ឡើងថ្លៃខ្ពស់ ដោយសារសង្គ្រាមនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែនជាមួយរុស្ស៊ី ហើយលោកក៏សុំការយោគយល់ពីពលរដ្ឋជុំវិញបញ្ហានេះផងដែរ។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្ដី ប្រជាកសិករនៅខេត្តប៉ៃលិនម្នាក់ទៀត លោក ជីង សំ ឱ្យដឹងថា លោកមានដីជិត៥ហិកតា មានដាំស្វាយចន្ទី ដំឡូង ពោត ដោយត្រូវការចំណាយថវិកាច្រើន ហើយអាចនឹងប្រឈមបញ្ហាច្រើន ប្រសិនបើមិនទទួលបានជោគជ័យ។
លោកបន្តថា ការប្រកបមុខរបរកសិកម្ម លោកបានខ្ចីលុយមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជាង១ម៉ឺនដុល្លារ ដើម្បីយកមកដាំដំណាំទាំងនេះ ហើយបើមុខរបរនេះបរាជ័យលោកត្រូវប្រឈមបញ្ហាគ្មានថវិកាសងទៅម្ចាស់បំណុលឡើយ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំមានជាសំណូមពរ ទី១ ជីរកុំឱ្យឡើងថ្លៃពេក ហើយទី២ ជាពិសេសថ្នាំបាញ់ការពារសត្វល្អិតនេះ បច្ចុប្បន្នឡើងទ្វេ កាលពីមុនតម្លៃត្រឹមតែ៦ម៉ឺនទៅ៧ម៉ឺនរៀល ឥលូវឡើងដល់១២ម៉ឺន [១២០ ០០០រៀល] ទៅ១៣ម៉ឺន [១៣០ ០០០]។ ហើយប្រជាជនទៅធ្វើដោយដៃផ្ទាល់មិនបានទេ ចង់និយាយថាធ្វើដោយដៃធ្វើមិនហើយទេ ព្រោះចម្ការគាត់មានរហូតដល់១ហិកតា សំខាន់ជាងគេថ្នាំហ្នឹងហ្មង! ហើយពេលខ្លះ មិនហ៊ានតវ៉ា [ទៅខាងរដ្ឋាភិបាល] ដោយសារសម័យកូវីដ-១៩ យើងចេះតែទ្រាំៗទៅ។ ជួបឧបសគ្គរឿងកូវីដ-១៩ អ៊ីចឹងម្នាក់ៗ [ប្រជាកសិករ] នៅស្ងៀម មានអីហូប ហូបហ្នឹងសិនទៅ ប៉ុន្តែម្នាក់ៗគឺសេដ្ឋកិច្ចគឺចុះទាំងអស់គ្នាហ្នឹងហើយ»។
ដោយឡែក ប្រធានមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ខេត្តប៉ៃលិន លោក សាយ សុផាត មិនបានឆ្លើយតបការស្នើសុំរបស់ប្រជាកសិករនោះទេ ដោយលោកឆ្លើយយ៉ាងខ្លីថា «រវល់ជិះម៉ូតូ ស្តាប់អត់បានទេ»។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ មេភូមិសួស្តី សង្កាត់អូរតាវ៉ៅ ក្រុងប៉ៃលិន អ្នកស្រី ប៉ែន ចាន់ថន មានប្រសាសន៍ថា ការស្នើឱ្យសុំរបស់ប្រជាកសិករពាក់ព័ន្ធនឹងតម្លៃជី ថ្នាំកសិកម្ម និងកង្វះទីផ្សារនេះ អ្នកស្រីធ្លាប់បានយកបញ្ហានេះទៅជជែកក្នុងអង្គប្រជុំថ្នាក់ក្រុងប៉ៃលិនដែរ។
អ្នកស្រីបន្តថា វាជារឿងពិតដែលប្រជាកសិករប្រឈមបញ្ហាទាំងនេះ។
លោកស្រីនិយាយថា៖ «ឥលូវជី ថ្នាំឡើងថ្លៃយ៉ាងៗនេះ ខ្ញុំមិនដឹងថាជួយយ៉ាងម៉េចទេ! បើខាងថ្នាក់លើ គាត់ដឹងដែរ អារឿងជីថ្នាំវាឡើង។ កសិករយើងយកមកប្រើប្រាស់ គាត់ប្រឈមបញ្ហាហ្នឹងខ្លាំង ដូចជាថ្នាំសម្លាប់ស្មៅ និយាយរួម សរុបរួមខាងផ្នែកកសិកម្ម ថ្លៃ! កម្លាំងពលកម្មយើង ជួលគេក៏ថ្លៃ ជីក៏ថ្លៃ ថ្នាំក៏ថ្លៃ ហើយយើងជួលកម្មករដក[ដំឡូង] ដឹកឡាន ទាំងអាត្រាក់ភ្ជួរអីទាំងអស់ ថ្លៃទាំងអស់! បើគិតឱ្យដល់ វាអត់មានផលចំណេញអីទេក្នុងមួយឆ្នាំៗ»។
ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា (CCFC) លោក ថេង សាវឿន មានប្រសាសន៍ថា បញ្ហាទីផ្សារកសិកម្មនៅកម្ពុជាមិនមែនជារឿងថ្មីសម្រាប់ប្រជាកសិករនោះទេ ដោយថាកើតមានជាង៣០ឆ្នាំមកហើយ។ លោកបន្តថា ក្រសួងកសិកម្ម អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ត្រូវតែស្វែងរកយុទ្ធសាស្រ្ត និងវិធីសាស្រ្តបង្កើតវត្ថុធាតុដើមក្នុងស្រុក ដើម្បីសម្រួលដល់ប្រជាកសិករ ជាជាងនាំផលិតផលពីក្រៅប្រទេស។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «រដ្ឋត្រូវតែគិតរកយុទ្ធសាស្រ្ត និងដាក់នូវវិធីសាស្រ្តការជួយដល់កសិករ ជាពិសេសគឺត្រូវតែធ្វើយ៉ាងម៉េចរៀបចំយុទ្ធសាស្រ្តក្នុងការបង្កើតនូវដើមទុន ឬក៏វត្ថុធាតុដើមក្នុងស្រុក ពិសេសដូចជាជី សម្ភារកសិកម្ម ថ្នាំបាញ់ ត្រូវតែលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការផលិត និងបង្កើនការផ្គត់ផ្គង់សម្រាប់ក្នុងស្រុក ដើម្បីចៀសវាងនូវការនាំចូលប្រទេសជិតខាង មានតម្លៃថ្លៃ ហើយពន្ធរឹតតែថ្លៃទៀត ធ្វើឱ្យតម្លៃនៃការលក់ទៅដល់ដៃប្រើប្រាស់របស់បងប្អូនប្រជាកសិកររឹតតែថ្លៃ»។
មេភូមិសួស្ដី អ្នកស្រី ប៉ែន ចាន់ថន បញ្ជាក់ថា ប្រជាកសិករនៅភូមិនេះមានចំនួនសរុប៥០គ្រួសារ និងមានទំហំដីកសិកម្ម១ ៧០០ហិកតា។ ក្នុងចំណោមដីទាំងនោះ ផ្ទៃដីកសិកម្មដាំស្វាយកែវរមៀត៦០ហិកតា ដំឡូងមី៣២០ហិកតា តាង៉ែនឬមៀនប៉ៃលិន១១០ហិកតា កៅស៊ូ១៥ហិកតា ស្វាយចន្ទី១០៨ហិកតា និងដាំណាំផ្សេងៗទៀតផងដែរ៕