សមាគមអ្នកចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជា អះអាងថា កសិករមួយចំនួននៅតាមបណ្ដាខេត្តជាប់ព្រំដែនបានសម្រេចចិត្តបោះបង់របរចិញ្ចឹមសត្វជ្រូក ខណៈករណីនាំចូលសត្វជ្រូកខុសច្បាប់ពីប្រទេសជិតខាងនៅបន្តកើតមាន។
ប្រធានសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមជ្រូកនៅកម្ពុជា លោក ស៊្រុន ពៅ មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា ថាប្រជាកសិករនៅតាមព្រំដែនមួយចំនួនបានបោះបង់ការចិញ្ចឹមសត្វជ្រូកនៅតាមផ្ទះ ដោយសារករណីនាំចូលជ្រូកខុសច្បាប់នៅបន្តកើតមាន ការរាតត្បាតនៃជំងឺឆ្លង ទីផ្សារលក់មានតម្លៃថោក និងស្របពេលសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រទេសបន្តមានការប្រែប្រួល។
លោកថា៖ «និយាយរួមទៅ កសិករតាមព្រំដែនហ្នឹង បើនិយាយឱ្យចំទៅ វាសឹងតែដួលរលំអស់ហើយ។ ឥលូវសួរថាចិញ្ចឹមយ៉ាងម៉េច បើគ្រាន់តែករណីវាចូលមកហ្នឹង វាមកពេញយើងនេះហើយហ្នឹង? ទី១ គឺឆ្លង! ជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិក ដែលធ្វើឱ្យគាត់ដួលរលំតាមព្រំដែនហ្នឹងមុនគេ។ ទី២ គឺតម្លៃដែលធ្វើឱ្យគាត់[លក់ជ្រូក]ធ្លាក់ថ្លៃ។ ឈប់ចិញ្ចឹមបន្តបន្ទាប់! បានន័យថា នៅតាមព្រំដែនហ្នឹងស្ទើរតែអត់អ្នកចិញ្ចឹម»។
លោកបន្ថែមថា៖ «អ៊ីចឹងសព្វថ្ងៃនេះ បញ្ហាដែលប្រឈមខ្លាំងជាមួយកសិករ គឺទំនិញវាឡើងថ្លៃជារៀងរាល់ថ្ងៃ សូម្បីតែសាំងក៏វាឡើងដល់កម្រិតដែរ។ អ៊ីចឹងអ្វីដឹកជញ្ជូនក៏ថ្លៃ អ៊ីចឹងវាថ្លៃទាំងអស់»។
កសិកររស់នៅខេត្តបាត់ដំបងដែលបោះបង់របរចិញ្ចឹមសត្វជ្រូក អ្នកស្រី យ៉ាន់ ឡាយីម មានប្រសាសន៍ថា អ្នកស្រីធ្លាប់បានចិញ្ចឹមសត្វជ្រូកសម្រាប់លក់រយៈពេល៣ឆ្នាំដែរ ហើយពីមុន ការចិញ្ចឹមសត្វជ្រូកមិនមានបញ្ហាប្រឈមឬផលវិបាកអ្វីឡើយ ដោយសារសត្វប្រភេទនេះងាយចិញ្ចឹមនិងងាយស្វែងរកទីផ្សារ។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ន អ្នកស្រីថា មនុស្សមិនហ៊ានបរិភាគទេ ដោយសារការនាំចូលខុសច្បាប់ ហើយអ្នកទិញរកតែក្នុងតម្លៃថោក។
អ្នកស្រីថា៖ «យាយចិញ្ចឹមកាលយាយនៅក្មេង តែឥលូវចាស់ហើយ។ មានពិបាកអីអូន! ចិញ្ចឹមជ្រូក យើងគ្រាន់តែយកត្រកួនហាន់វាដាក់លាយកន្ទក់ឱ្យវាស៊ីទៅ មានពិបាកអីពីដើមនោះ។ ទីផ្សារស្រួលតើអូន! ពីមុនទីផ្សារស្រួលតើ! ឥលូវយ៉ាប់ដែរ អ្នកទិញរកតែសាច់ថោកៗ ហើយយើងអត់ហ៊ានញ៉ាំទេ អ៊ីចឹងអ្ហា! យ៉ាប់!»
ម្ចាស់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមជ្រូកមួយកន្លែងក្នុងខេត្តសៀមរាប លោក អាន ឬទ្ធី បានឱ្យដឹងថា បញ្ហាប្រឈមដែលប្រជាកសិករចិញ្ចឹមសត្វជ្រូកកំពុងជួបប្រទះ ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺបញ្ហាចំណីឡើងថ្លៃ កង្វះចំណេះដឹងមូលដ្ឋានក្នុងការចិញ្ចឹមនិងលក់ និងការនាំចូលជ្រូកខុសច្បាប់ផងដែលអាចដាក់លក់លើទីផ្សារ។
ករណីនេះ លោកស្នើដល់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ជួយពង្រឹងនិងចាត់វិធានការច្បាប់ទៅលើពួកឈ្មួញដែលកាប់ជ្រូកយកសាច់លក់ និងពួកនាំចូលជ្រូកដោយខុសច្បាប់ និងសំណូមពរលើកទឹកចិត្តឱ្យប្រជាកសិករខ្មែរគួរតែមានចំណេះដឹងមូលដ្ឋានក្នុងការចិញ្ចឹមសត្វជ្រូក មិនថាចំណេះដឹងទីផ្សារឬការថែទាំ។
លោកថា៖ «អ៊ីចឹងខ្ញុំគ្រាន់តែសូមសំណូមពរទេ គឺសំណូមពរត្រង់ចំពោះក្រសួងពាក់ព័ន្ធ គួរតែមានវិធានការទប់ស្កាត់ជាមួយនឹងបញ្ហាចំណីនេះ កុំឱ្យវាឡើងហួសហេតុពេក។ ហើយដោយឡែក នៅពេលដែលចំណីឡើងថ្លៃ បែរជាអាជ្រូករស់ហ្នឹងវាចុះថោកទៅវិញ។ ហើយគួរតែចាត់វិធានការទៅលើឈ្មួញកាប់ជ្រូក ដែលធ្វើឱ្យសាច់ឡើងថ្លៃឯណោះវិញទេ។ ខ្ញុំអាចនិយាយថា កសិករយើងរង់ចាំតែងាប់ទេ បើសិនជាឱ្យឈ្មួញកាប់ជ្រូកគាត់ក្រឡុកអ៊ីចឹង គាត់ទិញទៅថោក តែគាត់យកសាច់លក់ក្នុងផ្សារគឺថ្លៃ ផ្សំនឹងមានការលួចនាំចូលជ្រូកមកពីប្រទេសជិតខាង ជាពិសេសអាជ្រូកមានជំងឺហ្នឹងទៀត»។
លោកបន្ថែម៖ «ខ្ញុំក៏សូមសំណូមពរឱ្យប្រជាកសិករគាត់មានចំណេះដឹងក្នុងការចិញ្ចឹម ទីមួយគឺការថែទាំ! ទីពីរ យើងរើសយកការព្យាបាល ក៏ប៉ុន្តែចំណេះដឹងដ៏ធំរបស់គាត់នោះ គឺចំណេះដឹងទីផ្សារ ទាំងការទិញចំណី ទាំងការលក់ជ្រូក។»
ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន ឱ្យដឹងថា បញ្ហាទំនិញឡើងថ្លៃបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាព ជាពិសេសតម្រូវការប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាកសិករ។ លោកក៏បានសំណូមពរដល់រាជរដ្ឋាភិបាលនិងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ គួរតែគិតគូរទៅលើការកាត់បន្ថយនៃពន្ធនាំចូលទៅលើផ្នែកណាមួយ ដូចជា ប្រេងឥន្ធនៈ ឬក៏សម្ភារ ថ្នាំកសិកម្ម វត្ថុធាតុដើមនៃការប្រើប្រាស់ ដើម្បីអាចជួយសម្រួលដល់កាតព្វកិច្ច និងការទិញរបស់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ លោកបានស្នើឱ្យមន្ទីរអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងផែនការ និងអាជ្ញារធរ អាចចុះធ្វើការបណ្ដុះបណ្ដាលដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមភូមិស្រុក អំពីជំនាញដាំដុះនិងការចិញ្ចឹមសត្វ និងការច្នៃនូវផលិតផលផ្សេងៗទៀត ដើម្បីអាចឱ្យគាត់មានទីផ្សារក្នុងការលក់ផលិតផលរបស់ពួកគាត់ និងអាចមានជំនាញដាក់លក់សមស្របនឹងបរិយាកាសក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន។
លោក ថេង សាវឿន ឱ្យដឹងថា កន្លងមក ខាងសហគមន៍បានធ្វើការជាមួយនឹងកសិករ ហើយយើងបានបណ្ដុះបណ្ដាលពីការចិញ្ចឹមមាន់ស្រែនិងសត្វផ្សេងទៀត និងការដាំដំណាំជាដើម ដែលប្រើលើគោលការណ៍ពាក់កណ្ដាលនៃបច្ចេកទេស និងគោលការណ៍ធម្មជាតិដល់បងប្អូនកសិករ។
ជាលទ្ធផល សមាគមបានឃើញថា ពួកគាត់អាចមានជំនាញនិងវិជ្ជាជីវៈ អាចដាក់លក់នូវផលិតផលឬក៏ភោគផលដែលបានទទួលពីការបណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញរបស់សមាគមទៅកាន់ទីផ្សារ ក៏ដូចជាក្នុងសហគមន៍ផងដែរ។ ប្រជាកសិករអាចបង្កើតនូវប្រាក់ចំណូល និងអាចកាត់បន្ថយនូវការចំណាកស្រុក។ ជាពិសេសប្រជាកសិករអាចប្រើប្រាស់នូវទិន្នផលរបស់គាត់សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារផងដែរ។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ជុំវិញករណីនេះពីអគ្គនាយកសុខភាព និងផលិតកម្មសត្វ នៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានទេ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។
ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ស្រី វុឌ្ឍី ប្រាប់វីអូឌីកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា អគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វ និងផលិតកម្មសត្វ បានខិតខំបង្ក្រាបបទល្មើសចរាចរសត្វដោយខុសច្បាប់យ៉ាងខ្លាំង ដោយមន្រ្តីអនុវត្តច្បាប់បានធ្វើច្រើននិងបង្ក្រាបបានជាហូរហែផងដែរ៕
