អាស៊ានអំពាវនាវឱ្យមានការអត់ធ្មត់ និងចៀសវាងសកម្មភាពញុះញង់ ព្រមទាំងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍នានាដែលមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ខណៈខ្លួនមានការព្រួយបារម្ភចំពោះភាពផុយស្រួយនៃស្ថានការណ៍តំបន់និងអន្តរជាតិ ជាពិសេសការវិវត្តថ្មីៗនៅក្បែរតំបន់អាស៊ាន ដែលអាចបង្កអស្ថិរភាពដល់តំបន់។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន ស្តីពី «ការវិវឌ្ឍឆ្លងច្រកសមុទ្រ» ចុះថ្ងៃទី០៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ បានលើកឡើងថា អាស៊ាន មានការព្រួយបារម្ភចំពោះភាពផុយស្រួលនៃស្ថានការណ៍តំបន់និងអន្តរជាតិ ជាពិសេសការវិវត្តថ្មីៗនេះនៅតំបន់ក្បែរអាស៊ាន ដែលអាចបង្កអស្ថិរភាពដល់តំបន់ ហើយអាចនឹងនាំឱ្យមានការគណនាខុស ការប្រឈមមុខដាក់គ្នាធ្ងន់ធ្ងរ ជម្លោះដោយចំហ និងផលវិបាកដែលមិនអាចព្យាករបាន ក្នុងចំណោមប្រទេសមហាអំណាច។
ករណីនេះ អាស៊ានបានអំពាវនាវឱ្យមានការអត់ធ្មត់ជាអតិបរមា ចៀសវាងសកម្មភាពញុះញង់ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់គោលការណ៍នានាដែលមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «យើងរម្លឹកឡើងវិញពីការគាំទ្ររបស់ប្រទេសសមាជិកអាស៊ានចំពោះគោលនយោបាយចិនតែមួយ ដែលដាក់ចេញដោយប្រទេសនីមួយៗ»។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បន្តថា៖ «ពិភពលោកត្រូវការយ៉ាងខ្លាំងនូវភាពឈ្លាសវៃ និងការទទួលខុសត្រូវរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំទាំងអស់ក្នុងការប្រកាន់ខ្ជាប់ពហុភាគីនិយម និងភាពជាដៃគូ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ សន្តិសហវិជ្ជមាន និងការប្រកួតប្រជែងត្រឹមត្រូវ សម្រាប់គោលដៅរួមរបស់យើង គឺសន្តិភាព ស្ថិរភាព សន្តិសុខ និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាបន្ន»។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ាន បានគូសបញ្ជាក់ទៀតថា អាស៊ានត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការដើរតួនាទីប្រកបដោយស្ថាបនា ក្នុងការសម្របសម្រួលការសន្ទនាដោយសន្តិវិធីរវាងគ្រប់ភាគី ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយភាពតានតឹង ការពារសន្តិភាព សន្តិសុខ និងការអភិវឌ្ឍក្នុងតំបន់។
បើទោះបីក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានមិនបានបញ្ជាក់ចំឈ្មោះភាគីដែលកំពុងប្រឈមមុខដាក់គ្នាក្ដី ប៉ុន្តែគេដឹងថា អាស៊ានទំនងសំដៅទៅដល់ការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិនដែលកំពុងតែមើលមុខគ្នាមិនចំ ក្រោយពីប្រធានសភាតំណាងរាស្រ្តអាមេរិកលោកស្រី ណានស៊ី ផេឡូស៊ី ធ្វើដំណើរទៅកាន់ដែនកោះតៃវ៉ាន់កាលពីអង្គារ និងថ្ងៃពុធម្សិលមិញ។
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ដែនកោះតៃវ៉ាន់ លោកស្រី ណានស៊ី ផេឡូស៊ី ក៏បានបញ្ជាក់ជំហរដែរថា អាមេរិកនៅតែគោរពគោលនយោបាយចិនមួយ ប៉ុន្តែក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ សហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែមើលឃើញអំពីសារៈសំខាន់ និងចង់ការពារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅលើដែនកោះមួយនេះ។ យ៉ាងណា សម្រាប់ចិនវិញ ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានសភាអាមេរិកនៅពេលនេះ គឺជាការរំលោភទៅលើអធិបតេយ្យភាពរបស់ចិន។
ជាការប្រតិកម្មតបទៅនឹងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ ចិនបានធ្វើសមយុទ្ធយោធានៅក្បែរប្រជុំកោះតៃវ៉ាន់ ដែលជាការបង្ហាញឱ្យឃើញនូវភាពមិនពេញចិត្តចំពោះវត្តមានរបស់លោកស្រី ណានស៊ី ផេឡូស៊ី នៅលើកោះតៃវ៉ាន់៕
