សង្គមស៊ីវិលនិងសហគមន៍ជាង៧០ ស្នើរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការឃាត់ខ្លួននិងការប្រើប្រាស់ហិង្សាទៅលើសមាជិកសហជីពនិងកូដករណាហ្គាវើលដ៍ ព្រមទាំងចាត់វិធានការច្បាស់លាស់ដោះស្រាយវិវាទការងារនេះ ដែលរួមមានទាំងការធានាឱ្យក្រុមហ៊ុនចូលរួមចរចាដោយភាពស្មោះត្រង់ ដើម្បីបញ្ចៀសនូវការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
ការស្នើនេះធ្វើឡើងតាមរយៈសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍ចំនួន៧២ ស្ដីពី «ការបញ្ឈប់ការបង្ក្រាបកាន់តែខ្លាំងឡើងៗទៅលើកូដករ» នៅថ្ងៃទី២៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២នេះ។ អង្គការ សមាគម និងសហគមន៍ទាំង៧២នោះ មានដូចជា អង្គការលីកាដូ, មជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ (CCIM), មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា, សម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា, មជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស, សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក និងសហគមន៍និងអង្គការមួយចំនួនទៀត។
ក្រុមសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា នាពេលថ្មីៗនេះ អាជ្ញាធរបានឃាត់ខ្លួននិងប្រើអំពើហិង្សាកាន់តែខ្លាំងឡើងៗទៅលើសមាជិកសហជីពនៅខាងមុខក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូណាហ្គាវើលដ៍ ខណៈការរឹតត្បិតក៏កាន់តែកើនឡើងចំពោះអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនិងអ្នកសារព័ត៌មានដែលតាមដានការបង្ក្រាបដ៏អាក្រក់របស់អាជ្ញាធរ។
ពួកគេបារម្ភថា ប្រសិនបើអ្នកឃ្លាំមើលនៅតែត្រូវបានរឹតត្បិតបន្តទៀត នោះការប្រើប្រាស់អំពើហិង្សានិងការរំលោភបំពានអាចនឹងកើនឡើងបន្ថែមទៀត អំឡុងពេលមានការបង្ក្រាបនេះ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់សង្គមស៊ីវិលបន្តថា ជាច្រើនលើកច្រើនសា អាជ្ញាធរបានរុញច្រានកូដករចូលទៅក្នុងរថយន្តក្រុងយ៉ាងហិង្សា ដោយដឹកពួកគេទៅកាន់ជាយក្រុង ហើយទុកពួកគេចោល និងបង្ខំឱ្យពួកគេរកមធ្យោបាយធ្វើដំណើរត្រលប់មកផ្ទះវិញដោយខ្លួនឯង ខណៈកូដករជាស្ត្រីមួយចំនួន បានរងនូវអំពើហិង្សា ការបៀតបៀនផ្លូវភេទ និងការចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ជាដើម។ ពួកគេចាត់ទុកសកម្មភាពនេះថាជាអំពើអសីលធម៌ មានចេតនាដាក់ទណ្ឌកម្មយ៉ាងច្បាស់ទៅលើក្រុមកូដករនៃសហជីពណាហ្គាវើលដ៍ ដោយគ្មានមូលហេតុស្របច្បាប់។
ក្រុមសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះបានស្នើថា៖ «សូមសំណូមពរដោយទទូចឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលចាប់ផ្ដើមបញ្ឈប់ស្ថានភាពតានតឹងនេះ និងចាត់វិធានការច្បាស់លាស់ ដើម្បីដោះស្រាយវិវាទការងារនេះ ដែលរួមមានការធានាឱ្យក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ចូលរួមចរចាដោយភាពស្មោះត្រង់ និងគោរពច្បាប់ជាតិជាធរមាន»។
ក្រុមសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះបានគូសបញ្ជាក់ដែរថា សហជីពទ្រទ្រង់សិទ្ធិការងារបុគ្គលិកកម្មករខ្មែរនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ បានធ្វើកូដកម្មដោយសន្តិវិធី និងក្នុងក្របខណ្ឌនៃច្បាប់ជាតិនិងអន្តរជាតិ ដែលធានាអំពីសិទ្ធិក្នុងការជួបជុំនិងប្រមូលផ្ដុំគ្នាដោយសេរី។
សកម្មជនសហជីព និងជាកូដករណាហ្គាវើលដ៍ កញ្ញា ជឹម រដ្ឋា គាំទ្រចំពោះការលើកឡើងរបស់សង្គមស៊ីវិល និងស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលបំពេញតួនាទីរបស់ខ្លួនក្នុងនាមជាមេដឹកនាំ បម្រើពលរដ្ឋ ចាត់វិធានការលើថៅកែណាហ្គាវើលដ៍ឱ្យចេញមុខមកដោះស្រាយវិវាទជាមួយកម្មករដោយតម្លាភាព។
កញ្ញាបន្តថា៖ «កងអាជ្ញាធរចម្រុះ សូមដកខ្លួនឱ្យឆ្ងាយពីវិវាទនេះ ឈប់ប្រើអំពើហិង្សាទៅលើកូដករ ឈប់ប្រើពាក្យជេរប្រមាថ ឈប់បៀតបៀន ឈប់រារាំងពួកយើងអត់ឱ្យទៅធ្វើកូដកម្មនៅមុខណាហ្គាវើលដ៍ទៀត។ ឈប់មកយកខ្លួនកាងក្រុមហ៊ុនបរទេសនេះទៀត សូមដកខ្លួនឱ្យឆ្ងាយពីវិវាទនេះ ទុកឱ្យថៅកែណាហ្គាវើលដ៍ចេញមកដោះស្រាយជាមួយពួកយើង»។
ជាមួយគ្នានេះដែរ កញ្ញាក៏បានទាមទារឱ្យតុលាការទម្លាក់បទចោទលើតំណាងសហជីពទាំង១៥នាក់ ខណៈពួកគេគ្រាន់តែការពារសិទ្ធិសេរីភាពកម្មករខ្មែរនៅកន្លែងការងារ ដោយមិនបានប្រព្រឹត្តខុសច្បាប់នោះឡើយ។ ក្រៅពីនោះ កញ្ញាបានជំរុញឱ្យក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូមួយនេះទទួលយកបុគ្គលិកដែលចង់ចូលការងារវិញ និងគិតសំណងតាមច្បាប់ដល់កម្មករដែលឈប់ធ្វើការ។
អ្នកនាំពាក្យស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក សាន សុខសីហា ប្រាប់វីអូឌីថា ក្រសួងការងារ និងអាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ បានព្យាយាមរកដំណោះស្រាយ សម្របសម្រួលឱ្យមានការចរចាជាបន្តបន្ទាប់ ប៉ុន្តែភាគីក្រុមកូដករនៅមិនមានការឯកភាព មិនចុះសម្រុងគ្នា ទើបបញ្ហានៅតែបន្ត។
យ៉ាងណា លោកច្រានចោលការលើកឡើងរបស់សង្គមស៊ីវិលដែលថាសមត្ថកិច្ចប្រើហិង្សាលើកូដករ។
លោកថា៖ «តាំងពីដើមមក គឺសមត្ថកិច្ចមិនដែលបានប្រើប្រាស់អំពើហិង្សាលើបាតុករខុសច្បាប់ណាម្នាក់ទេ គឺសមត្ថកិច្ចយើងតែងតែអនុវត្តតាមច្បាប់ អនុវត្តតាមសេចក្ដីណែនាំរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ក៏ដូចជាសាលារាជធានីភ្នំពេញ ក្នុងការអញ្ជើញ ណែនាំក្រុមបាតុករទាំងនេះឱ្យឡើងរថយន្តដោយសម្រួល។ ប៉ុន្តែក្រុមទាំងនោះគឺច្រើនតែរៀបចំ បង្កបាតុភាពជារូបភាព ជាពាក្យសម្ដីញុះញង់ ជាអាកប្បកិរិយាលើកដៃប្រមាថមើលងាយដល់សមត្ថកិច្ច»។
ការចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់សង្គមស៊ីវិលនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែមីនា បានចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានចោទក្រុមកូដករណាហ្គាថាបានប្រើអំពើហិង្សានិងជេរប្រមាថមកលើសមត្ថកិច្ច ខណៈវិវាទការងាររវាងកូដករនិងក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូណាហ្គាវើលដ៍មិនទាន់រកដំណោះស្រាយបាននៅឡើយ៕